Δυναμίτη στα θεμέλια της Ατλαντικής Συμμαχίας έβαλε αργά χθες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εξαπολύοντας σκαιότατη επίθεση κατά της Ελλάδας και ξεκαθαρίζοντας ότι δεν πρόκειται να δεχθεί την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Προέτρεψε, μάλιστα, τους διπλωμάτες των δύο χωρών να μην κάνουν τον κόπο να μεταβούν για συνομιλίες στην Αγκυρα, όπως είχε προγραμματιστεί!
Λίγες ώρες μετά την πανηγυρική συνεδρίαση της σουηδικής Βουλής, όπου η πρωθυπουργός, Μαγκνταλένα Αντερσον, ανακοίνωσε ότι η χώρα της θα υποβάλει αίτημα ένταξης στη Συμμαχία, αλλά και λίγο πριν από τις υψηλές επαφές του Ελληνα πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη, στην Ουάσιγκτον, ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτήρισε τις δύο σκανδιναβικές χώρες «άντρα τρομοκρατών», βγάζοντας ταυτόχρονα ένα άνευ προηγουμένου μένος κατά της Ελλάδας!
«Εκκολαπτήριο τρομοκρατών»
Εκθέτοντας τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, και άλλους αξιωματούχους που δήλωναν αισιόδοξοι ότι το εμπόδιο της Τουρκίας θα αρθεί, ο Ερντογάν χαρακτήρισε τη Σουηδία «εκκολαπτήριο τρομοκρατών του ΡΚΚ ακόμη και μέσα στο Κοινοβούλιό της». Υπογράμμισε ότι δεν του αρκούν οι φραστικές καταδίκες της τρομοκρατίας από πλευράς Στοκχόλμης και Ελσίνκι, αλλά θέλει να του παραδώσουν και τουλάχιστον 33 «τρομοκράτες» (σ.σ.: Κούρδους ή γκιουλενιστές), κάτι που οι δύο χώρες αρνήθηκαν, σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ.
Παραλήρημα κατά Αθήνας
Δείχνοντας εξάλλου να έχει μεγάλο πρόβλημα με την ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία και τον πολλαπλασιασμό των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, ο Ερντογάν δήλωσε εμμέσως πλην σαφώς ότι η χώρα του δεν θα κάνει το ίδιο λάθος με το 1980, όταν δέχθηκε την επιστροφή της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (από το οποίο αποχώρησε ο Κ. Καραμανλής το 1974 λόγω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο).
«Ξέρετε ότι η Ελλάδα είχε βγει από το ΝΑΤΟ και οι προηγούμενες κυβερνήσεις μας έδωσαν τη συγκατάθεσή τους για να επιστρέψει. Και τώρα απευθύνομαι στον τουρκικό λαό που μας παρακολουθεί. Οι σημαντικές χώρες του ΝΑΤΟ προσφέρουν ή δεν προσφέρουν υποστήριξη (προς την Ελλάδα); Δημιουργούν ή δεν δημιουργούν νέες βάσεις στην Ελλάδα; Πώς να τους πιστέψουμε; Μιλάμε για θέματα εθνικής ασφαλείας και δεν θα πούμε το “ναι”. Δεν θα κάνουμε το ίδιο λάθος», τόνισε ο Ερντογάν.
Υπό αυτό το πρίσμα το αυριανό ταξίδι του Σουηδού υπουργού Αμυνας, Πέτερ Χούλτκβιστ, στις ΗΠΑ αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς πέρα από το ζήτημα της τρομοκρατίας, η Τουρκία ζητά από Σουηδία και Φινλανδία να άρουν το εμπάργκο που της έχουν επιβάλει σε πωλήσεις οπλικών συστημάτων.
Μήνυμα στη Μόσχα
Στο μεταξύ, ένταξη υπό όρους στο ΝΑΤΟ ζήτησε η Σουηδία μια μέρα μετά τη Φινλανδία, στέλνοντας μήνυμα κατευνασμού στη Μόσχα. Μιλώντας στην τρίωρη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου της Στοκχόλμης, που ενέκρινε την υποβολή του αιτήματος με συμφωνία των μεγάλων κομμάτων, η πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Αντερσον ξεκαθάρισε ότι ακόμη και μετά την πλήρη ένταξή της η Σουηδία δεν θέλει μόνιμες νατοϊκές βάσεις, ούτε πυρηνικά όπλα στο έδαφός της.
Από την πλευρά του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν διαβεβαίωσε ότι δεν θεωρεί απειλή την ένταξη στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, ούτε έχει πρόβλημα με αυτές τις χώρες, αλλά προειδοποίησε ότι η Ρωσία θα αντιδράσει σε περίπτωση που η Συμμαχία επεκτείνει τις στρατιωτικές της υποδομές στο έδαφός τους. «Το ποια θα είναι η απάντησή μας θα εξαρτηθεί από τις απειλές που θα δημιουργηθούν», είπε ο Ρώσος πρόεδρος στη Σύνοδο του Οργανισμού του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (Λευκορωσία, Αρμενία, Καζακστάν, Κιργιζία, Τατζικιστάν).
Με τον αρχηγό της συντηρητικής αντιπολίτευσης, Oυλφ Κρίστερσον, στο πλευρό της (ο οποίος έκανε λόγο για «ιστορική εθνική απόφαση»), η Αντερσον διευκρίνισε ότι η επίσημη αίτηση θα υποβληθεί τις επόμενες ώρες ή 24ωρα σε συντονισμό με τη Φινλανδία και ότι η διαδικασία ένταξης ελπίζεται να διαρκέσει το πολύ ένα χρόνο, «διάστημα στο οποίο η χώρα μας θα είναι ευάλωτη», όπως σημείωσε. Αμέσως Νορβηγία, Δανία και Ισλανδία εγγυήθηκαν με κοινή δήλωσή τους την ασφάλειά της στο μεσοδιάστημα.
Ελβετία
Στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας μπαίνει οσονούπω και η εμβληματική ουδετερότητα της Ελβετίας. Η χώρα των Αλπεων δεν θα μπει ακριβώς στο ΝΑΤΟ, αλλά η τελευταία έκθεση του υπουργείου Αμυνας προτείνει κοινές ασκήσεις με χώρες της Συμμαχίας και συνεργασία στην αποθήκευση πυρομαχικών, όπως δήλωσε στο Reuters η Πέλβι Πούλι, επικεφαλής αξιωματούχος για τη χάραξη της πολιτικής ασφάλειας. Σε πρόσφατη επίσκεψη στην Ουάσιγκτον, η υπουργός Αμυνας, Βιόλα Αμχερντ, τόνισε πως η Ελβετία θα εμβαθύνει τη συνεργασία της με το ΝΑΤΟ χωρίς όμως να ενταχθεί. Ενα τέτοιο «ακραίο» ενδεχόμενο θα τερμάτιζε το διεθνές καθεστώς ουδετερότητας που καθιερώθηκε στο Σύνταγμά της το 1815. Να σημειωθεί ότι ο Ελβετός πρόεδρος, Ινιάτσιο Κασίς, απέκλεισε το ενδεχόμενο αποστολής όπλων στην Ουκρανία, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι η ουδετερότητα της χώρας δεν είναι «αμετακίνητο δόγμα». Η ρωσική πρεσβεία της Βέρνης προειδοποίησε ότι η Μόσχα «δεν μπορεί να αγνοήσει» μια τόσο δραστική στροφή στην ελβετική πολιτική ουδετερότητας, επισείοντας το φάσμα των συνεπειών.
