Στο Τέξας, οι μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης ενδέχεται σύντομα να χάσουν το δικαίωμα να μετριάζουν το περιεχόμενό τους, μετά από μια απόφαση του 5ου εφετείου στην υπόθεση NetChoice κατά Paxton. Συγκεκριμένα, στις 16 Σεπτεμβρίου, το πέμπτο εφετείο επικύρωσε έναν νόμο του Τέξας (Texas HB 20), σύμφωνα με τον οποίο, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης με περισσότερους από 50 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν προστατεύονται από την Πρώτη Τροπολογία του Συντάγματος (ελευθερία της έκφρασης).
Σήμερα, οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων στις ΗΠΑ έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν και να λογοκρίνουν περιεχόμενο και δεν δεσμεύονται από την Πρώτη Τροπολογία του Συντάγματος των ΗΠΑ, αλλά προστατεύονται από το άρθρο 230 του Νόμου Ευπρέπειας των Επικοινωνιών (Communications Decency Act).
Μια πολιτεία που υποχρεώνει τις εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης να φιλοξενούν όλο το περιεχόμενο των χρηστών χωρίς περιορισμούς δεν είναι απλώς «η πιο ασυνάρτητη απόφαση για την Πρώτη Τροπολογία που έχω διαβάσει ποτέ», όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στο περιοδικό The Atlantic ο δικηγόρος Κεν Γουάιτ. Είναι επίσης το είδος της απόφασης που απειλεί να τινάξει στον αέρα την αρχιτεκτονική του διαδικτύου.
Ο ιδρυτής του Techdirt, Μάικ Μάσνικ, ο οποίος γράφει εδώ και δεκαετίες για τη διασταύρωση της τεχνολογικής πολιτικής και των πολιτικών ελευθεριών, δήλωσε ότι η απόφαση αυτή αποτελείται από τόσα πολλά επίπεδα λανθασμένης συμπεριφοράς που προκειμένου να κατανοήσουμε πλήρως τη σημασία της, θα «πρέπει να καταλάβουμε το ιστορικό λάθος πριν από το νομικό, για να κατανοήσουμε τελικά το τεχνικό λάθος».
Θεωρητικά, η απόφαση σημαίνει ότι οποιαδήποτε πολιτεία που υπάγεται στο συντηρητικό 5ο Εφετείο (όπως το Τέξας, η Λουιζιάνα και το Μισισιπή) θα μπορούσε να «επιβάλει στους ειδησεογραφικούς οργανισμούς να καλύπτουν ορισμένους πολιτικούς» και μάλιστα υπονοεί ότι «το κράτος μπορεί πλέον να επιβάλλει οποιοδήποτε περιεχόμενο θέλει σε ιδιωτική ιδιοκτησία». Ο νόμος θα επέτρεπε τόσο στον Γενικό Εισαγγελέα του Τέξας όσο και σε ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στην πολιτεία, να ασκήσουν αγωγή κατά των πλατφορμών, εάν θεωρήσουν ότι το περιεχόμενό τους αφαιρέθηκε εξαιτίας μιας συγκεκριμένης άποψης. Η Δάφνη Κέλερ, διευθύντρια του προγράμματος για τη ρύθμιση των πλατφορμών στο Κέντρο Κυβερνοπολιτικής του Στάνφορντ, είπε ότι ένας τέτοιος νόμος θα μπορούσε να ισοδυναμεί με «μια δικαστική επίθεση DDoS (Denial of Service), εξαπολύοντας ένα κύμα δυνητικά επιπόλαιων και σοβαρών αγωγών κατά των πλατφορμών».
Ο Μάσνικ πρότεινε ότι, σύμφωνα με τη λογική της απόφασης, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι παράνομη η ενημέρωση της Wikipedia στο Τέξας επειδή κάθε προσπάθεια ενός χρήστη να ενημερώσει μια σελίδα, θα μπορούσε να θεωρηθεί πράξη λογοκρισίας. Το ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και για τις πλατφόρμες συνομιλίας, όπως το iMessage και το Reddit, και ίσως και το Discord, το οποίο βασίζεται σε δεκάδες χιλιάδες ιδιωτικά δωμάτια συνομιλίας που διευθύνονται από ιδιωτικούς συντονιστές. Η επιβολή της νομοθεσίας σε αυτή την κλίμακα είναι σχεδόν αδύνατη.
Ο πλήρης εκδοτικός έλεγχος που εγγυάται το άρθρο 230 δεν ευνοεί μόνο τους γίγαντες όπως το Facebook και το YouTube. Κάθε διαδικτυακή κοινότητα -από μεγάλες πλατφόρμες μέχρι εξειδικευμένα φόρουμ- έχει την ελευθερία να δημιουργήσει το περιβάλλον που της ταιριάζει, και μέρος αυτής της ελευθερίας είναι να αποφασίσει πώς θα αντιμετωπίσει τους κακόβουλους παράγοντες (για παράδειγμα, τους λογαριασμούς bot που στέλνουν spam). Η Κέλερ πρότεινε ότι ο νόμος μπορεί να προσθέσει μια εξαίρεση για τα ανεπιθύμητα μηνύματα – τα οποία συχνά φιλτράρονται λόγω του τρόπου διάδοσής τους και όχι λόγω της άποψής τους. Ο μετριασμός του περιεχομένου είναι μια συνεχή μάχη για τις διαδικτυακές κοινότητες, όπου οι κακόβουλοι παράγοντες είναι πάντα ένα βήμα μπροστά.
«Η κυβέρνηση θα μπορεί να αποφασίσει πώς θα διαχειριστείτε το περιεχόμενο, πώς θα αποφασίσετε ποια κοινότητα θέλετε να δημιουργήσετε, ποιοι θα γίνουν μέρος αυτής της κοινότητας και πώς θα αντιμετωπίσετε τους κακόβουλους παράγοντες», εξήγησε ο Μάσνικ. «Πρόκειται για ένα εντελώς διαφορετικό Διαδίκτυο», τόνισε.
Ο δικαστής πίσω από την απόφαση, Άντι Όλνταμ, αναφέρθηκε στην «εμμονή των πλατφορμών με τους τρομοκράτες και τους Ναζί», υποδηλώνοντας ότι οι ανησυχίες τους είναι «ευφάνταστες» και «υποθετικές». Φυσικά, οι ανησυχίες αυτές δεν είναι καθόλου υποθετικές και αποτελούν κεντρικό ζήτημα για την ομάδα ελέγχου περιεχομένου κάθε πλατφόρμας μεγάλης κλίμακας. Το 2015, για παράδειγμα, το Ινστιτούτο Brookings εξέδωσε μια έκθεση 68 σελίδων με τίτλο «The ISIS Twitter census», η οποία χαρτογράφησε το δίκτυο των υποστηρικτών της τρομοκρατίας που κατακλύζει την πλατφόρμα. Η έκθεση διαπίστωσε ότι το 2014, υπήρχαν τουλάχιστον 46.000 λογαριασμοί του ISIS στο Twitter που αναρτούσαν βίαιο περιεχόμενο και χρησιμοποιούσαν την πλατφόρμα για τη στρατολόγηση και τη συλλογή πληροφοριών για το Ισλαμικό Κράτος.
Ο Μάσνικ παρομοίασε την απόφαση του Όλνταμ με την απόφαση Dobbs κατά Jackson Women’s Health Organization του περασμένου καλοκαιριού, η οποία ανέτρεψε την απόφαση Roe v. Wade και αφαίρεσε το συνταγματικό δικαίωμα των Αμερικανών στην άμβλωση. Εάν η υπόθεση τελικά καταλήξει στο Ανώτατο Δικαστήριο, πολλοί από τους δικαστές θα αναγκαστούν να έρθουν σε αντίθεση με προηγούμενες αποφάσεις τους, προκειμένου να υποστηρίξουν τον νόμο του Τέξας.
Σύμφωνα με ένα από τα πιθανά σενάρια που ανέφερε η Κέλερ, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια προεπιλεγμένη έκδοση χωρίς συντονισμό και μια άλλη με δυνατότητα επιλογής με όλους τους συνήθεις ελέγχους που έχουν τώρα οι ιστότοποι. Αλλά πώς θα μπορούσε μια εταιρεία να κατασκευάσει και να λειτουργήσει δύο εκδόσεις της ίδιας πλατφόρμας ταυτόχρονα;
Ο Μάσνικ εκτιμά ότι οι εταιρείες δεν θα μπορέσουν να συμμορφωθούν και θα καταλήξουν να τον αγνοούν. Εν τω μεταξύ, ο γενικός εισαγγελέας του Τέξας θα συνεχίσει να καταθέτει αγωγές εναντίον τους, προκαλώντας δυσαρέσκεια μεταξύ των συντηρητικών εναντίον της Μεγάλης Τεχνολογίας.
«Νομίζω ότι η ψήφιση αυτού του νόμου ήταν διασκεδαστική για αυτούς τους νομοθέτες και πιθανώς περίμεναν ότι θα καταψηφιστεί. Αυτοί οι νομοθέτες νομίζουν ότι ανοίγουν την πόρτα σε κάποια πράγματα που μπορεί να προσβάλλουν τους φιλελεύθερους. Αλλά δεν ξέρω αν συνειδητοποιούν ότι ανοίγουν επίσης την πόρτα σε μια μετά βίας νόμιμη παιδική πορνογραφία ή σε περιεχόμενο υπέρ της ανορεξίας και βίντεο αποκεφαλισμών. Δεν νομίζω ότι έχουν καταλάβει πόσο κακό είναι το κακό», τόνισε η Κέλερ.
Η υπόθεση NetChoice κατά Paxton είναι πιθανότατα ένα εναρκτήριο σάλπισμα σε μια μακρά, πολύπλοκη και επικίνδυνη νομική μάχη.
«Το Ανώτατο Δικαστήριο θα μπορούσε να τον απορρίψει, αλλά να προσφέρει ένα πλαίσιο για μελλοντικές δικαστικές διαμάχες που ανοίγει την πόρτα σε νέα είδη νόμων που δεν έχουμε ξαναδεί», είπε. «Ποιος ξέρει ποιο σύνολο κανόνων θα αντιμετωπίσουμε μετά την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου», πρόσθεσε.
Η επιθυμία των νομοθετών να διατηρήσουν ή να καταστρέψουν τον μετριασμό του περιεχομένου είναι μια μάχη για την ψυχή του διαδικτύου, τα όρια της ελεύθερης έκφρασης και την κατεύθυνση της πολιτικής μας. Εμείς, οι χρήστες, βρισκόμαστε στη μέση.
