Κοιτάξτε οποιοδήποτε νεογέννητο μωρό, και το χαριτωμένο προσωπάκι του πιθανότατα θα φαίνεται σχεδόν εξ ολοκλήρου συμμετρικό. Ωστόσο με την πάροδο του χρόνου, αυτό το μωρό θα αποκτήσει ρυτίδες και ίσως και ουλές που θα τονίζουν την ασυμμετρία.
Στην πραγματικότητα, η έρευνα έχει δείξει ότι ο αντίκτυπος της γήρανσης δεν περιορίζεται μόνο στις ρυτίδες και ότι το πρόσωπό μας αλλάζει πραγματικά σχήμα καθώς μεγαλώνουμε. Γιατί λοιπόν τα πρόσωπά μας γίνονται πιο ασύμμετρα με την ηλικία;
Αυτό το ερώτημα είχε προβληματίσει στο παρελθόν την Έλενα Τέιλορ-επίκουρη καθηγήτρια χειρουργικής στο νοσοκομείο Mount Auburn στη Μασαχουσέτη- στην αναζήτησή δεδομένων στα οποία θα μπορούσε να βασίσει τις διαδικασίες της πλαστικής χειρουργικής. Ο στόχος της επανορθωτικής πλαστικής χειρουργικής, όπως η αποκατάσταση ενός προσώπου μετά από τραύμα, είναι να κάνει τα χαρακτηριστικά πιο συμμετρικά. Ωστόσο, σχεδόν όλα τα πρόσωπα έχουν κάποιο βαθμό φυσικής ασυμμετρίας.
Πώς μπορεί λοιπόν ένας πλαστικός χειρουργός όπως η Τέιλορ, να επιτύχει συμμετρία;
«Άρχισα να σκέφτομαι όλα τα παιδιά που έρχονταν για αποκατάσταση του προσώπου και αυτό που συνειδητοποίησα, είναι ότι δεν είχαμε δεδομένα για το φυσιολογικό ποσοστό ασυμμετρίας», δήλωσε στο Live Science. «Σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να υπολογίσουμε και κάποια άτομα που δεν είχαν υποστεί επεμβάσεις ή τραύματα».
Σε μια ερευνητική εργασία του 2018 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Plastic and Reconstructive Surgery, η επιστήμονας και οι συνεργάτες της χρησιμοποίησαν την τρισδιάστατη φωτογραφία για να αποδώσουν λεπτομερείς εικόνες 191 εθελοντών ηλικίας από 4 μηνών έως 88 ετών. Στη συνέχεια, ένας αλγόριθμος υπολόγισε και ποσοτικοποίησε τη συμμετρία του προσώπου κάθε συμμετέχοντα.
«Θέλαμε να εξετάσουμε και να δούμε αν υπήρχαν κάποιοι παράγοντες που συσχετίζονταν με την ασυμμετρία στα αποτελέσματά μας, και αποδείχθηκε ότι υπάρχει μια αρκετά γραμμική σχέση μεταξύ ηλικίας και ασυμμετρίας», δήλωσε η Τέιλορ. «Εξετάσαμε επίσης το φύλο και τη φυλή, αλλά δεν συσχετίστηκαν με την ασυμμετρία, ενώ η ηλικία σαφώς συσχετίστηκε».
Η Τέιλορ πρότεινε μια πιθανή εξήγηση για τη σχέση αυτή. «Πιθανώς η φυσική φθορά που αφήνει τα σημάδια της στο πρόσωπο με την πάροδο του χρόνου δεν το κάνει ομοιόμορφα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου αναπτύσσονται διαφορετικά», είπε. Για παράδειγμα, επειδή το δέρμα σας αρχίζει να «κρεμάει» στη μία πλευρά του προσώπου σας, δεν σημαίνει ότι συμβαίνει με τον ίδιο ακριβώς ρυθμό και στην άλλη πλευρά. «Με την πάροδο του χρόνου, αυτό αθροίζεται», εξηγεί η καθηγήτρια. «Αυτό το φαινόμενο πιθανώς δεν περιορίζεται μόνο στο πρόσωπο».
Η Τέιλορ ελπίζει ότι ευρήματα όπως αυτά θα μπορούσαν να βοηθήσουν τoυς πλαστικούς χειρούργους. «Υπάρχουν πολλές διαταραχές, όπως η σχιστία χείλους, που απαιτούν πολλαπλές επεμβάσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα», είπε. Προς το παρόν, οι χειρούργοι αποφασίζουν πότε έχει επιτευχθεί ο τελικός στόχος αυτών των επεμβάσεων, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει, λέει η επιστήμονας.
«Το να μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτό το εργαλείο για να παρακολουθείς έναν ασθενή μέχρι να αποδείξεις ότι βρίσκεται εντός του εύρους του φυσιολογικού πληθυσμού, θα ήταν σπουδαίο», δήλωσε η Τέιλορ.