ΕΛ.ΑΣ.: Το ηχητικό όπλο που σχεδιάζει να προμηθευθεί η ΕΛ.ΑΣ. για την αποτροπή εισόδου στα χερσαία σύνορα της χώρας εστιάζει όλα τα βλέμματα πάνω του.
Νέες μεθόδους και νέα «όπλα» έχουν στη διάθεσή τους πλέον οι ελληνικές και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της συνοριοφυλακής στα ελληνικά χερσαία σύνορα του Έβρου, ανοίγοντας το διάλογο σχετικά με το κατά πόσο ή όχι παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα της ΕΕ αλλά και προκαλώντας ήδη τις πρώτες αντιδράσεις εντός της ελληνικής αστυνομίας.
Στη φαρέτρα της ΕΛ.ΑΣ., σχεδιάζεται να εισαχθεί το «ηχητικό κανόνι» το οποίο έχει ως στόχο να τρομάζει και να αποτρέπει όποιον προσπαθήσει να εισέλθει στο ελληνικό έδαφος. Μάλιστα, η συγκεκριμένη συσκευή μεγάλης εμβέλειας έχει τη δυνατότητα να παράγει ήχους ανάλογης έντασης με μια έκρηξη ή ενός κινητήρα jet. Όπως γίνεται αντιληπτό, οι δοκιμές στον Έβρο έχουν ως στόχο τους πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι θα αποπειραθούν να διασχίσουν τα χερσαία σύνορα.
Την ίδια ώρα, όπως αναφέρει στο Associated Press (AP), ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Adalbert Jahnz, η Κομισιόν θα «ζητήσει πληροφορίες από την Αθήνα» σχετικά με τη χρήση των LRAD και υπογραμμίζει ότι ότι η χρήση της τεχνολογίας θα μπορούσε ενδεχομένως να παραβιάζει τους νόμους της ΕΕ για τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι αν και εναπόκειται στις χώρες μέλη της ΕΕ να αποφασίσουν πώς θα διαχειρίζονται τα σύνορά τους, η προσέγγισή τους «πρέπει να είναι σύμφωνη με τα ευρωπαϊκά θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην αξιοπρέπεια».
«Τα μέτρα πρέπει να είναι αναλογικά και να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ασύλου και της αρχής της μη επαναπροώθησης», είπε, αναφερόμενος σε μια θεμελιώδη αρχή του διεθνούς δικαίου που απαγορεύει στις χώρες να επιστρέφουν αιτούντες άσυλο σε χώρες όπου θα αντιμετωπίσουν πιθανό κίνδυνο.
A high-pitched “sound cannon” is being used by police in Greece to deter migrants from crossing into the country from Turkey. European Union authorities are also funding a new automated surveillance network as part of a digital fortress, and border walls. https://t.co/1nlXqBRmnb pic.twitter.com/biSYqZ8Er2
— AP Europe (@AP_Europe) May 31, 2021
Ποιό είναι το ηχητικό κανόνι – Σύστημα ομιλίας και κανονικό όπλο
Όπως αναφέρεται σε παλαιότερο ρεπορτάζ του Pitchfork, το ηχητικό κανόνι (LRAD – Long Range Acoustic Device) είναι ουσιαστικά μια «ακουστική συσκευή μακράς εμβέλειας» η οποία έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί τόσο ως σύστημα ομιλίας αλλά και ως κανονικό όπλο.
Ουσιαστικά η συσκευή η οποία τοποθετείται σε οχήματα, έχει τη δυνατότητα να παράγει ήχους έως και ακραίας έντασης σε πολύ μεγάλη απόσταση. Έτσι για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μιας συγκέντρωσης ή μιας επιχείρησης εναντίον ατόμων που προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα, δίνεται η δυνατότητα τόσο μιας αρχικής απεύθυνσης προς το πλήθος αλλά ταυτόχρονα και της διάλυσής του μέσα από τον δυνατό και αποτρεπτικό ήχο που παράγει.
Επομένως, σε αντιδιαστολή με τα υπόλοιπα μέσα τα οποία διαθέτει η αστυνομία, στην προκειμένη περίπτωση δεν πρόκειται για ένα όπλο το οποίο προκαλεί ορατούς τραυματισμούς, όπως για παράδειγμα τα δακρυγόνα ή οι χειροβομβίδες κρότου λάμψης, αλλά μπορεί να καταστείλει και να βλάψει μόνο μέσω του ήχου που παράγει.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο μπορεί το ηχητικό κανόνι να χρησιμοποιηθεί κατασταλτικά εναντίον συγκεντρωμένου πλήθους αποτελεί η χρήση του το 2009 στη διαδήλωση εναντίον της Συνόδου Κορυφής του G20 στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ.
Europe is testing a “sound cannon” to be used against refugees. pic.twitter.com/725t1whiG9
— DW News (@dwnews) June 2, 2021
Το ρεπορτάζ του Παναγιώτη Σπυρόπουλου
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Παναγιώτη Σπυρόπουλου στον Ελεύθερο Τύπο», το ηχητικό «όπλο» έχει πολλαπλές εφαρμογές, καθώς μπορεί να μεταφέρει ως… μεγάφωνο δυνατά ηχογραφημένα ή ζωντανά μηνύματα και ήχους προειδοποίησης σε μεγαλύτερες αποστάσεις ή σε υψηλότερη ένταση από τα κανονικά μεγάφωνα. Τα συστήματα LRAD χρησιμοποιούνται για επικοινωνίες μεγάλης εμβέλειας σε μια ποικιλία εφαρμογών, μεταξύ άλλων ως μέσο λιγότερο θανατηφόρου, μη κινητικού ελέγχου πλήθους, όπως αναφέρεται στο εγχειρίδιο χρησιμοποίησής τους.
Σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή, τα συστήματα ζυγίζουν από 15 έως 320 κιλά, μπορούν να εκπέμπουν ήχο σε ακτίνα 30-60° στα 2,5 kHz με μέγιστη ένταση έως 162 dB…
Τα συστήματα LRAD χρησιμοποιούνται από υπηρεσίες επιβολής του νόμου, κυβερνητικούς και αμυντικούς φορείς, καθώς και από εταιρίες ναυτιλιακής και εμπορικής ασφάλειας για τη μετάδοση ακουστικών ειδοποιήσεων και προειδοποιήσεων σε απόσταση.
Έχουν χρησιμοποιηθεί ακόμη και σε αεροδρόμια για την αποτροπή της άγριας πανίδας από τους διαδρόμους, τις αιολικές και ηλιακές εκμεταλλεύσεις, τις εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας, τις πλατφόρμες φυσικού αερίου και πετρελαίου, τις εξορυκτικές και γεωργικές επιχειρήσεις και τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Τον Νοέμβριο του 2005, πειρατές επιτέθηκαν στο κρουαζιερόπλοιο «Seabourn Spirit» στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας. Οι πειρατές βρίσκονταν σε μια μικρή βάρκα, αλλά είχαν πολυβόλα και χειροβομβίδες. Το κρουαζιερόπλοιο, από την άλλη πλευρά, είχε μια ακουστική συσκευή μεγάλης εμβέλειας (LRAD), την οποία χρησιμοποίησε «πυροβολώντας» τους πειρατές, που απομακρύνθηκαν.
Συναγερμός από την… κόλαση
Το ηχοβολιστικό «όπλο», πέρα από τις δυνατότητες… χαιρετισμού και προειδοποίησης, μπορεί να εκπέμψει ηχητικά σήματα υψηλής συχνότητας, η οποία όσο ανεβαίνει μεγιστοποιεί τον πόνο σε οδυνηρό επίπεδο. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι κατασκευαστές, μία κανονική συνομιλία μπορεί να φθάσει τα 60 dB, ένα… χλοοκοπτικό τα 90 dB, το όριο ανθρώπινου πόνου είναι τα 130 dB, ανάλογα με την ανοχή του ατόμου, ενώ η μέγιστη συνεχής ένταση του LRAD φθάνει τα 162 dB.
Η δουλειά του LRAD είναι να παράγει πολύ δυνατό ήχο, επώδυνο θόρυβο για χρήση ως «όπλο», μπορεί όμως να ενισχύσει τις φωνές ή τις ηχογραφήσεις σε ένα επίπεδο που είναι δυνατό και καθαρό.
Το ηχητικό αυτό όπλο διαθέτει λαβές στο πίσω μέρος του, ώστε οι χρήστες να μπορούν να κατευθύνουν το μεγαλύτερο μέρος του ήχου και να «στοχεύουν» εκεί που επιθυμούν. Το LRAD είναι σαν συναγερμός αυτοκινήτου από την… κόλαση, αναφέρουν οι κατασκευαστές και συνιστούν στους χρήστες να είναι προσεκτικοί καθώς θα μπορούσε να βλάψει μόνιμα την ακοή.
Ένας Αμερικανός ηχολήπτης που συμμετείχε στις διαμαρτυρίες του Black Lives Matter το 2014 στη Νέα Υόρκη, όταν βίωσε για πρώτη φορά τον ήχο ως όπλο, ανέφερε: «Ενας φρικτός πόνος χτύπησε το σώμα μου. Μπήκα σε μια πλήρη κατάσταση πόνου και πανικού. Παρότι φορούσα ακουστικά, ήταν τόσο αποπροσανατολιστικό που δεν καταλάβαινα την κατεύθυνση που έτρεχα. Κάποιοι άλλοι είχαν πέσει στο έδαφος, κρατούσαν τα αυτιά τους και ούρλιαζαν από τους πόνους».
Οι αστυνομικοί των ΗΠΑ κατέφυγαν στον ηχητικό πόλεμο για να αντιμετωπίσουν το κίνημα κατά της αστυνομικής βίας και της φυλετικής αδικίας, μετά τους θανάτους Αφροαμερικανών από ένστολους. Είχαν ηχοβολιστικά πάνω σε αυτοκίνητα, ακόμη και φορητά πάνω σε αστυνομικούς, προκειμένου να αποτρέψουν επιθέσεις και να διαλύσουν το πλήθος με ισχυρά ηχητικά κύματα.
Τα πρώτα LRAD αναπτύχθηκαν ως στρατιωτικά όπλα ως απάντηση στον βομβαρδισμό του «USS Cole» στα ανοικτά των ακτών της Υεμένης το 2000. Αυτά τα στρατιωτικά όπλα βγήκαν σύντομα στον δρόμο, στην ξηρά και στα χέρια της αμερικανικής αστυνομίας.
Υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέφεραν ότι οι ωτασπίδες μειώνουν κατά 30 dB τον ήχο, τα χέρια κατά 20 dB, αλλά η καλύτερη προστασία είναι να βγείτε από την άμεση δέσμη του όπλου. Τα LRADs μπορούν να προκαλέσουν ημικρανίες, εφίδρωση, ναυτία, ίλιγγο, εμετό, ζάλη, έλλειψη ισορροπίας και απώλεια ακοής βραχυπρόθεσμα, αλλά και άλλους «αόρατους» τραυματισμούς.
