Εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχίσουν με τους σημερινούς ρυθμούς, το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική, εκτιμάται ότι το 2060 θα φτάσει σε σημείο χωρίς επιστροφή. Αυτό μπορεί να έρθει πολύ νωρίτερα από ό, τι συνειδητοποιούμε, λένε οι επιστήμονες σε νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
Το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής είναι δεκαπλάσιο από αυτό της Γροιλανδίας και αρκεί για να αυξήσει, σε περίπτωση πλήρους τήξης, την στάθμη της θάλασσας κατά 60 μέτρα παγκοσμίως, εκτιμούν επιστήμονες. Προειδοποιούν δε, ότι οποιαδήποτε μείωση των εκπομπών CO2 από εκείνο το σημείο και μετά, δεν θα έχει καμία επίδραση, και μέχρι το 2100, η στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να αυξηθεί περισσότερο από 10 φορές πιο γρήγορα από ό, τι σήμερα.
Σημείο χωρίς επιστροφή
Η Ανταρκτική διαθέτει αρκετά προστατευτικά στρώματα πάγου που πλέουν στον ωκεανό μπροστά από τους παγετώνες, επιβραδύνοντας τη ροή των χερσαίων παγετώνων στη θάλασσα. Αλλά αυτά τα στρώματα μπορεί να αραιώσουν και να σπάσουν καθώς έρχονται σε επαφή με θερμότερο νερό. Καθώς λιώνουν τα στρώματα πάγου, οι πανύψηλοι γκρεμοί πάγου μπορεί επίσης να καταρρεύσουν.
Τμήματα του στρώματος πάγου της Ανταρκτικής βρίσκονται κάτω από τη στάθμη της θάλασσας σε ένα βράχο που κλίνει προς τα μέσα, στο κέντρο της ηπείρου, που σημαίνει ότι το ζεστό νερό του ωκεανού έρχεται σε επαφή με τον πάγο, αποσταθεροποιώντας το και αναγκάζοντάς το να υποχωρήσει. Τότε, οι απότομοι βράχοι μπορεί να καταρρεύσουν, επιταχύνοντας έτσι τον ρυθμό ροής πάγου προς τον ωκεανό.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μοντέλα υπολογιστών με βάση τη φυσική των στρωμάτων πάγου και διαπίστωσαν ότι αν η αύξηση της θερμοκρασίας ξεπερνούσε τους 2 βαθμούς Κελσίου, θα βλέπαμε πολύ μεγαλύτερη απώλεια πάγου, η οποία θα είχε προκληθεί από την επίσης ταχεία απώλεια πάγου του γιγάντιου παγετώνα Thwaites. Ο «Παγετώνας της Αποκάλυψης» όπως αποκαλείται, έχει έκταση 192 χιλιάδες τετραγωνικά χλμ. όσο δηλαδή η Βρετανία ή η πολιτεία της Φλόριντα στις ΗΠΑ.
Άλλοι επιστήμονες καταλήγουν σε χαμηλότερες εκτιμήσεις για το ρυθμό αύξησης της στάθμης της θάλασσας. Αν και ο διεθνής τύπος έχει εστιάσει στις διαφορές μεταξύ των δύο προσεγγίσεων, και οι δύο καταλήγουν στα ίδια θεμελιώδη συμπεράσματα: Το μέγεθος της αύξησης της στάθμης της θάλασσας μπορεί να μειωθεί δραστικά με την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού και οι φυσικές αστάθειες στο στρώμα πάγου της Ανταρκτικής, μπορεί να οδηγήσουν σε επιτάχυνση της αύξησης της στάθμης της θάλασσας.
Η καταστροφή δεν σταματά το 2100
Η νέα μελέτη, με επικεφαλής τον Ρόμπερτ ΝτεΚόντο είναι μία από τις λίγες που βλέπει πέρα από αυτόν τον αιώνα και δείχνει ότι εάν οι σημερινές υψηλές εκπομπές συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό έως το 2100, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα αυξηθεί σημαντικά και θα ξεπεράσει τα 6 εκατοστά ετησίως έως το 2150. Έως το 2300, η στάθμη της θάλασσας θα είναι 10 φορές υψηλότερη από την αναμενόμενη εάν οι χώρες δεν επιτύχουν τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Ένας ωκεανός που ζεσταίνεται διατηρεί τη θερμότητα του για αιώνες, αποτρέποντας το πάγωμα των προστατευτικών στρωμάτων πάγου της Ανταρκτικής.
Σύμφωνα με τη συντριπτική πλειονότητα των προτεινόμενων μεθόδων, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου θα ξεπεράσουν τον μακροπρόθεσμο στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού, ο οποίος είναι η διατήρηση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας αρκετά κάτω από 2 °C, πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Ωστόσο βασίζονται και στις μελλοντικές τεχνολογικές καινοτομίες που θα τους επιστρέψουν να απομακρύνουν αρκετό διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα, για να μειωθεί η θερμοκρασία. Οι υπόλοιπες απαιτούν μείωση των εκπομπών κατά 50% παγκοσμίως έως το 2030.
Αν και η πλειονότητα των χωρών – συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης – το έχουν θέσει ως στόχο, οι τρέχουσες πολιτικές σε παγκόσμιο επίπεδο θα είχαν ως αποτέλεσμα μείωση μόλις 1% έως το 2030.
Άμεση μείωση των εκπομπών
Στο άρθρο τους, οι επιστήμονες εστιάζουν σε τρία σημεία σχετικά με το μέλλον της Ανταρκτικής.
«Πρώτον, κάθε κλάσμα βαθμού είναι σημαντικό. Δεύτερον, το να επιτρέψουμε την άνοδο της θερμοκρασίας κατά 2 C δεν αποτελεί ρεαλιστική επιλογή για τις παράκτιες κοινότητες ή την παγκόσμια οικονομία. Η προοπτική των μελλοντικών τεχνολογικών καινοτομιών που θα μας επιτρέψουν μια επιστροφή στο φυσιολογικό, είναι μια ψευδαίσθηση που θα έχει καταστροφικές οικονομικές επιπτώσεις για τις παράκτιες περιοχές. Επίσης, οι πολιτικές σήμερα θα πρέπει να είναι μακροπρόθεσμες», λένε οι επιστήμονες, καθώς ενδέχεται να έχουν μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στον πάγο της Ανταρκτικής και στον κόσμο. Τις τελευταίες δεκαετίες, μεγάλο μέρος της εστίασης στην ταχεία αλλαγή του κλίματος ήταν η Αρκτική και οι αυτόχθονες πολιτισμοί και οικοσυστήματα που απειλούνται. Ωστόσο, καθίσταται ήδη σαφές ότι αυτή η ήπειρος θα καθορίσει τη μελλοντική κατάσταση του πλανήτη μας.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Πολιτική, την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο editorial.gr.